Risk Faktörleri ve sebepleri

           Bilim insanları ailevi yumurtalık kanserinden(over kanseri) sorumlu genleri araştırmaya devam etmektedirler. Bu çalışmaların sonuçları yavaş yavaş yumurtalık kanserinden sorumlu genleri ve hangi yollar ile yumurtalık kanserine sebep olduklarını aydınlatmaya başlamıştır. Bu bilgilerin ışığında ailevi yumurtalık kanserini önlemek ve tedavi etmek için yeni yöntemler ve ilaçlar bulanabilecektir.

Bu araştırmalar ile yüksek risk taşıyan genler ve bu genleri taşıyan kadınlardaki yumurtalık kanseri riski daha iyi analiz edilebilecektir. Genetik ve hormon kaynaklı faktörlerin nasıl etkileştiği ve yumurtalık kanserinden korunmada nasıl kullanılabilecekleri bulunabilecektir.

Yumurtalık Kanserinden Korunabilmek Mümkün mü?

         BRCA1 ve BRCA2 genlerinin yumurtalık kanseri(over kanseri) riskini hangi oranda arttırdıklarına dair bilgi, bu mutasyona sahip kadınların yumurtalık kanserinden korunmak için verecekleri kararları etkileyecektir. Örneğin, araştırmalar sonucunda BRCA mutasyonu olan kadınlarda koruyucu cerrahi(profilaktik risk düşürücü cerrahi) ile yaşamın ne kadar uzatılabileceğine dair matematik modeller geliştirilmektedir. Bununla beraber mu modellemelerin geniş hasta gruplarındaki ortalama sonuçlar ile gerçekleştirildiği ve her birey için sonuçların farklı olabileceği unutulmamalıdır.

Son dönemdeki yapılan diğer araştırmalarda karın zarı kanseri ve yumurtalık kanseri vakalarının çoğunun aslında kadınlardaki fallop tüplerinde başladığı ve oradan yayıldığı gösterilmiştir. Kanserli hücreler tüplerde gelişmeye başlamakta ve oradan karındaki diğer organlara yayılmaktadır. Bu teorinin pratik uygulaması olarak yumurtalık kanserinin önlenmesi için tüp ve yumurtalıkların beraber çıkartılması yerine risk düşürücü cerrahi(profilaktik) seçeneği olarak sadece tüplerin çıkartılması önerilmiştir. Bu strateji ile yumurtalıklar çıkartıldığında ortaya çıkan kadınlık hormonu(östrojen) eksikliğinin yol açtığı sıcak basması ve kemik erimesi(osteoporoz) gibi etkilerden korunmak hedeflenmiştir. Bu şekilde BRCA mutasyonu olan hastalarda öncelikle tüpler çıkartılmakta, belli bir süre daha yumurtalıkların fonksiyon göstermesine izin verilmektedir. Daha ileriki yaşlarda ise ikinci bir ameliyat ile yumurtalıklar da çıkartılmaktadır. Bu iki basamaklı koruyucu cerrahi yaklaşımının halen araştırılmakta olduğunun unutulmaması gerekir.

Yumurtalık kanserinden korunmak için yaşam tarzı, diyet değişikliği ve diğer ilaçların ve besin takviyelerinin etkisi de halen araştırılmakta olan diğer konulardır.

Yumurtalık Kanserinin Erken Teşhis Edilmesi

           Yumurtalık kanserini(over kanseri) erken teşhis edebilmek tedavinin başarısını ciddi oranda arttırabilir. Araştırmacılar yumurtalık kanserini erken teşhis edebilmek için çeşitli yöntemler denemektedirler. Hali hazırda araştırılmakta olan bir yöntemde kandaki bazı proteinlerin düzeyine bakılarak(proteomik çalışması) yumurtalık kanseri erken teşhis edilmeye çalışılmaktadır.

Görüntüleme Yöntemleri

         Fonksiyonel Manyetik rezonans görüntüleme(MRG) gibi yeni teknikler yumurtalık kanserinin erken teşhisinde kullanılmaya çalışılmaktadır. Aynı şekilde Pozitron Emisyon Tomografisi(PET/BT) taramaları da yumurtalık kanserinde kullanım yeri bulmuştur.

Yeni Kemoterapi Şekilleri

         Yeni kemoterapi ilaçları ve bunların değişik şekillerde birlikte kullanılmaları test edilmektedir.

           Hastalar Cisplatin veya karboplatin kemoterapisinden artık fayda görmediklerinde bu duruma platin direnci(platin rezistansı denir). Yeni araştırmalar ile hastaların tümörlerinin yeniden platin bazlı ilaçlara hassas hale getirilmesine uğraşılmaktadır:

• Yumurtalık kanseri hücrelerinde, platin direncine yol açan genetik ve metabolizma ile ilgili proteinler araştırılmaktadır.
• Platin direnci olan yumurtalık kanseri hücrelerinin hangi yollar ile bu savunma mekanizmasını geliştirdikleri araştırılmaktadır.

Damardan verilen klasik kemoterapi ilaçlarının yanı sıra karın içine doğrudan uygulanan kemoterapinin de seçilmiş hasta gruplarında yaşam süresini uzattığı gösterilmiştir. Karın içine ısıtılmış sıcak kemoterapi(HIPEC- Heated intraperitoneal chemotherapy) olarak adlandırılan bu tedavi yönteminin kullanılabileceği durumlar için hekiminizle görüşünüz.

Hedefe Yönelik Tedavi – Akıllı İlaçlar

         Yumurtalık kanserinde hedefe yönelik tedavi veya akıllı ilaç teknolojisi, kanserli hücrelere has bazı özel bağlanma noktalarını hedefleyerek kansersiz hücrelere en az zararı vermeye çalışan bir ilaç grubunu anlatır.

Bevacizumab (Avastin), yumurtalık kanserinde üzerine çok sayıda çalışma yapılmış ilaçlardan birisidir. Aynı şekilde pembrolizumab konusunda da çalışmalar mevcuttur.

PARP inhibitörü(Poly(ADP-ribose) polymerase) olarak adlandırılan diğer bir ilaç grubu ise yumurtalık kanseri tedavisinde son zamanlarda üzerinde en çok durulan ilaç grubudur. Bu ilaç grubunun özellikle BRCA1 ve BRCA2 mutasyonu olan yumurtalık kanseri hastalarında son derece faydalı olduğu gösterilmiştir.