Minimal invaziv ameliyatlarda, cerrahların vücudu tamamen açmadan vücudun içine bakmasına izin veren bir görüntüleme cihazı olan bir “dürbün” kullanımını içerir. “Endovasküler cerrahi” adı verilen başka bir tür, cerrah kan damarlarının içine sığan özel cihazlar kullanırken vücudun içini görmek için X ışınları kullanır. Bu makale, kapsamları içeren ameliyatın türü hakkındadır.

Birkaç farklı kapsam türü vardır, ancak hepsi kabaca aynı şekilde çalışır. Küçük bir kamera ve ucunda bir ışık bulunan uzun, ince bir tüpten oluşurlar. Kamera, vücudun iç kısmının resimlerini bir TV ekranına gönderir. Bu tür bir ameliyatı yaparken, cerrah, aletlerin sığabileceği kadar büyük küçük bir kesi yapar. Ayrıca ince aletlerin sığabileceği 2 veya daha fazla başka kesi yapar. Bu aletler arasında cerrahın vücut dışından kontrol edebileceği kelepçeler, makas ve dikiş cihazları bulunur. Cerrah, ekrandaki resme bakarken, ameliyatı yapmak için bu araçları kullanır.

Minimal invaziv cerrahisinin farklı türleri nelerdir?

Çok sayıda farklı tür vardır İsimleri, dahil olan vücut kısımlarına dayanmaktadır. Farklı ameliyat türleri için kullanılan işlemler de bu şekilde adlandırılır:

• Torakoskoplar göğüste “torakoskopik cerrahi” için kullanılır. (“Toraks”, Latince göğüs anlamına gelir.) Bu ameliyat türü, akciğer parçalarını çıkarmak veya belirli kalp ameliyatı türlerini yapmak için kullanılabilir.
• Karın içinde “laparoskopik cerrahi” için laparoskop kullanılmaktadır. (“Lapara”, göğüs kafesinin alt kısmı ile kalçalar arasındaki karın boşluğu anlamına gelir.) Bu tip cerrahi, safra kesesi, apandisit veya rahim, yumurtalık veya miyomları çıkarmak için veya diğer birçok farklı işlemi yapmak için kullanılabilir. Laparoskopik jinekolojik işlemler yumurtalık kistlerine ve yumurtalık kanserine müdahale ederken kullanılabilirler.
• Histeroskoplar rahim ve vajinada “histeroskopik cerrahi” için kullanılır. (“Hystera”, rahim veya rahim için kullanılan Latince terimdir). Bu ameliyat türü, rahimdeki anormal büyümeleri gidermek veya rahim ve vajinada bir dizi farklı işlem yapmak için kullanılabilir. Rahim içindeki poliplere (endometrial polipler), bu şekilde müdahale edilebilir.
• Artroskoplar “artroskopik cerrahi” için eklem içinde kullanılır. (“Arthron” eklem için kullanılan Latince terimdir.) Bu ameliyat türü diz, omuz ve kalçadaki eklemleri onarmak veya yeniden inşa etmek için kullanılabilir.
• Endoskoplar boğazınızdan aşağı yemek borusuna, mideye veya bağırsaklara gider. (“Endo” Latincede iç veya iç anlamına gelir.) Çoğu zaman bu dürbünler sadece vücudun o kısımlarını incelemek için kullanılır. Diğer zamanlarda, bir prosedür yapmak için kullanılırlar. Bu, test için küçük bir doku parçası almayı veya çok dar bir alanı açmayı içerebilir.
• Kolonoskoplar rektumunuza ve kalın bağırsak veya kolona gider. Endoskoplara benzerler.

Bazı minimal invaziv ameliyatlar, cerrahın kontrol ettiği bir makine olan cerrahi bir “robot” içerir. Buna “robotik cerrahi” de denir. Robotik ameliyatlar özellikle kilolu hastalarda karşılaşılan rahim kanseri(endometrium kanseri) vakalarında yardımcı olabilirler.

Minimal invaziv cerrahinin normal cerrahiden farkı nedir?

Genel olarak – ancak her zaman değil – bu tür ameliyatlar iyileşmeyi kolaylaştırır. O yüzden:

• Genellikle büyük bir yaradan ziyade birkaç küçük yarayı içerir
• Vücudun içi, normal “açık” ameliyatta olduğu gibi açık havaya maruz kalmaz
• Cerrahlar organları çok fazla kurcalamazlar.

Düzenli cerrahi ile tüm farklılıklara rağmen minimal invaziv cerrahi hala cerrahidir. Ameliyat nedeniyle enfeksiyonlar veya başka sorunlar gelişebilir.

Hastalar her zaman minimal invaziv ameliyatı seçebilirler mi?

Hayır. Pek çok prosedür artık minimal invaziv bir yaklaşımla yapılabilir. Ancak ne tür bir ameliyat geçirileceğini seçmek her zaman hastaya bağlı değildir. Bir hastanın bu tür bir ameliyat geçirip geçiremeyeceği şunlara bağlıdır:

• Hastanın ihtiyaç duyduğu ameliyat türünü yapmak için yeterli deneyime sahip bir cerrah olup olmadığı
• Hastanın neden ameliyat olması gerekiyor? (Örnek olarak, çok büyük kanserleri çıkarmak için ameliyata ihtiyaç duyan hastalar her zaman minimal invaziv prosedürlere sahip olamazlar. Mesela ileri evre yumurtalık kanseri vakalarının hemen her zaman açık cerrahi ile yapılması gerekir.)
• Hastanın sahip olabileceği başka sağlık sorunları kapalı ameliyata engel olabilir.

Bir hasta minimal invaziv ameliyat geçirmeye başlasa bile, ameliyatın bu şekilde kalacağının garantisi yoktur. Bazen cerrahlar minimal invaziv cerrahi yapmaya başlar ve daha sonra açık cerrahiye geçmeleri gerektiğini fark ederler. Bu, cerrahın yanlış bir şey yaptığı anlamına gelmez; sadece ameliyat başladıktan sonra bazen olan bir şeydir ve cerrah o anda hasta için iyi olanın açığa geçmek olduğunu fark etmiştir.

Bu, aşağıdakiler gibi birkaç farklı nedenden dolayı olabilir:

• Cerrah ameliyata başladığında beklenmedik bir şey bulmuş olabilir
• Cerrah yeterince iyi göremedi veya ameliyat etmeye çalıştığı organı uygun şekilde tedavi etmesinin ancak açık ameliyat ile mümkün olduğunu düşündü.

• Minimal invaziv bir yaklaşımla kontrol edilemeyen kanama meydana geldi

Unutulmaması gereken önemli nokta, bir cerrah açık ameliyata geçerse, bunun nedeni her zaman hastanın güvenliğini korumaktır.

Sağlıkla Kalın!.