Tedavi hedefleri:

         Endometriomaların tedavisinde amaç hastaların ağrı ve diğer şikayetlerini giderebilmek ve bu sırada da yumurtalık fonksiyonlarını mümkün olabildiği kadar koruyabilmektir. Çikolata kistleri geçmeyen kasık ağrısına, adet dönemlerinde şiddetli ağrıya, cinsel ilişki sırasında ağrıya, üreme fonksiyonlarında azalmaya ve komşu barsak veya mesanede baskıya yol açabilir.

Kanser ile ilişki: Çikolata kistleri ile berrak hücreli ve endometriotik tipteki yumurtalık kanseri (over kanseri) arasında hafif bir ilişki saptanmıştır. Bu nedenle çikolata kistlerinin yüzeylerinde düzensizlik veya büyüme saptandığında, menopoz sonrası yaşlarda saptandıklarında veya doppler ultrason incelemesinde kanlanma artışı izlendiğinde kanser riskini ortadan kaldırmak için cerrahi tedavi önerilir.

İnfertilite veya kısırlık ile ilgili durumlar: Endometriomaların tedavisinin, fertilite tedavisinde başarıyı arttırdığına ilişkin araştırmalar mevcuttur. Bu araştırmalarda endometriomaların cerrahi tedavisinin infertilite de düzelmeye yol açtığı tıbbi yöntemler ile yapılan tedavilerde bu etkinin izlenmediği gösterilmiştir.

Yumurtalık fonksiyonlarının korunması: Bir yumurtalıkta çikolata kistinin olması o yumurtalık fonksiyonlarında azalmaya yol açmaz. Bununla beraber çikolata kistleri için yapılan cerrahi müdahaleler özellikle de her iki yumurtalıkta da işlem yapılıyorsa, yumurtalık fonksiyonlarında ve kapasitesinde problemlere yol açabilir. Bu nedenle bu cerrahilerin tecrübeli hekimler tarafından yapılması gerekmektedir. Bu ameliyatlar öncesinde hastalar yumurtalık fonksiyonlarındaki kayıp riski için net bir şekilde bilgilendirilmelidirler.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ

           Çikolata kisti olan hastalarda eğer yumurtalık kanserini düşündüren bulgular yok ise cerrahi seçenekler ultrason ile takip veya kistin çıkarılmasını içerir. Tıbbi tedavi endometriozise bağlı kasık ağrısını azaltmak için etkili olsa dahi çikolata kistlerinin tedavi etmekte yetersizdir.

• Cerrahi tedavi ile kistlerin çıkartılması kesin tanı olanağı sağlar ve hastalığa bağlı şikayetleri geçirir. Cerrahi tedavinin temel riski yumurtalık rezervinde azalma olasılığı ve çikolata kistinin yapışık olması halinde diğer organlardan ayırırken meydana gelebilecek komşu oran hasarıdır.
• Cerrahi yapılmadan takip seçeneği tercih edildiğinde ameliyata bağlı risklere maruz kalınmamış olunur ve yumurtalık rezervindeki azalma olasılığından korunur. Fakat kesin doku tanısı elde edilemediği için hastalığın ilerleme riski ve düşük de olsa kanser riskini ekarte etme olasılığı ortadan kalkar.

Çikolata Kistleri Tekrarlar mı?

         Cerrahi ile sadece kistlerin alındığı durumlarda kistlerin yaklaşık olarak 4’te birinin tekrar edebildiği gösterilmiştir. Tekrarlayan kistlerin kanserden ayrımının dikkatle yapılması ve eğer bir şüphe varsa kesin tedavi için etkilenen yumurtalığın çıkartılması önerilmektedir.